20 Yaş Dişleri Nedir?
20 yaş dişleri veya diğer adıyla 3. Büyük azı dişleri, ağızda en son süren ve çene diş dizinde en arkada konumlanan dişlerdir. Her bölgede birer tane olmak üzere toplam dört adet 20 yaş dişi vardır. Bu azı dişleri genellikle 17-25 yaşları arasında sürerken; bazı kişilerde daha geç sürebilir, gömülü kalabilir veya hiç oluşmayabilir.
20 yaş dişlerinin eksiliği, diş eksikliklerinde birinci sırada yer almaktadır. Günümüzde bunun nedeni olarak evrimsel gelişim ve uygarlığın ilerlemesiyle beslenme alışkanlıklarımızın değişmesi gösterilmektedir. Bazen 20 yaş dişleri ağızda sürmeye başlarken ağrıya neden olabilir. Bazen de ağızda bu dişler için yeterli yer olmayabilir. Böyle bir durumda, komşu dişlere veya diş etine baskı yaparlar ve dişler ağızda yanlış pozisyonda konumlanabilirler. Oluşabilecek yanlış pozisyonlar ise dişin temizlenmesini zorlaştırıp çürüğe neden olabileceği gibi çiğneme fonksiyonuna da katkı sağlamazlar.
20 Yaş Dişlerinin Neden Olabileceği Olumsuz Sonuçlar
– Ağrı
– Besinlerin sıkışması, birikmesi
– Enfeksiyon
– Diş eti hastalığı
– Eklem problemleri
– Tam sürmemiş 20 yaş dişlerinde çürükler
– Komşu dişlerde hasar oluşumu
– 20 yaş dişi çevresinde kist veya tümör oluşumu
– Sürmesi sırasında diş arkında çapraşıklığa neden olabilmesi
– Ortodontik tedaviyi engellemesi
20 Yaş Dişlerini Çektirmeli Miyiz?
20 yaş dişlerinin varlığı ve pozisyonları, diş hekimleri tarafından yapılan rutin kontroller ile belirlenir. Panoramik röntgen ve klinik muayene ile dişlerin çekimine veya ağızda kalmasına karar verilir. Bu dişler klinik olarak semptom verdiğinde, çekilebildikleri gibi aynı zamanda herhangi bir semptom göstermeyen gömülü 20 yaş dişlerinin de çekimi gerekebilir. Gömülü 20 yaş dişleri; diş eti iltihabı (perikoronit), kök rezorpsiyonu, diş eti ve alveolar kemik hastalığı (periodontitis), çürükler, kist ve tümör gelişimi gibi patolojik değişikliklerle ilişkilendirilebilir. Yaşı ileri kişilerde 20 yaş dişinin cerrahi olarak çekiminde, ameliyat sonrası komplikasyon, ağrı ve rahatsızlık riski artar. Bu nedenle Semptomsuz yani hiçbir belirti vermeyen gömülü 20 yaş dişlerinin bu gibi durumlara neden olmamaları için profilaktik olarak yani koruyucu olarak cerrahi yöntemle çıkarılması gerekebilir. Asemptomatik gömük üçüncü azı dişlerinin profilaktik olarak çekiminin diğer nedenleri arasında; alt kesici dişlerin çapraşıklığının önlenmesi, ikinci büyük azı veya alt çene siniri gibi komşu anatomik yapıların hasar görmesinin önlenmesi, ortognatik cerrahiye veya radyoterapi için hazırlık gibi prosedürler sayılabilir.
20 Yaş Dişleri Nasıl Çekilir?
Diş hekiminizin 20 yaş dişlerinizin çekiminde kullandığı yöntem, dişlerin konumlarına ve gelişim aşamasına bağlıdır. Hekiminiz, çekim öncesi muayeneniz sırasında sizi nelerin bekleyeceği konusunda bilgilendirir. 20 yaş dişlerinin çekiminde basit çekim ve cerrahi çekim olmak üzere iki yöntem uygulanır. Tamamen diş etinden çıkan bir yirmi yaş dişi, diğer dişler kadar kolaylıkla çekilebilir. Ancak diş etlerinin altında bulunan ve çene kemiğine gömülü bir 20 yaş dişi, diş etlerine bir kesi yapılmasını ve ardından dişin üzerinde uzanan kemik kısmının çıkarılmasını gerektirecektir.
20 Yaş Dişinin Çekiminden Sonra Bizi Ne Bekler?
Yirmi yaş dişlerinin çekiminden sonra iyileşme hızı, çekimin zorluk derecesine bağlıdır. Çene kemiğine gömülü bir dişin çekimi, tamamen sürmüş bir dişin çekimine göre daha zordur. Hasta için de çekim sonrası gözlenen konforsuzluk bu zorluk derecesiyle orantılı olarak artabilir. Hastanın kullanacağı ilaçlar da aynı şekilde çekime bağlı olarak değişiklik gösterir. Bazı çekimlerde sadece ağrı kesici ilaç kullanımı yeterli olurken, cerrahi çekimlerde antibiyotik de reçeteye eklenebilir. Çekimden sonra ağrı hissedilmesi normaldir. Ağrı hissi en çok çekimin yapıldığı gün anestezi etkisi geçtikten sonra gözlenir. Kanama, şişlik, hissizlik, enfeksiyon, ağız açılmasında kısıtlılık 20 yaş dişlerinin çekiminden sonra oluşabilecek komplikasyonlar arasında sayılabilir.
20 Yaş Dişi Çekiminden Sonra Hastanın Dikkat Etmesi Gereken Hususlar Nelerdir?
– Diş çekildikten sonra birkaç saat kanama olabilir. Bu nedenle diş hekimi tarafından
çekim bölgesine kanamayı kontrol etmek için temiz gaz tampon yerleştirilir ve hastadan yaklaşık 45 dakika boyunca sabit basınçla tamponu ısırması istenir.
– Anestezinin etkisi geçmeden önce bir şey yenilmemelidir.
– Diş çekildikten sonra 24 saat boyunca çalkalama veya tükürmekten kaçınılmalıdır. Ayrıca “emme” hareketi de yapılmamalıdır. (Pipet kullanılmamalıdır.)
– Sıcak yemeklerden kaçınılmalı; Ilık ve yumuşak besinler tüketilmelidir.
– İlk 24 saat bölgeye dışarıdan buz uygulanmalıdır.
– Çekim bölgesinin temizliğine özen gösterilmelidir.
– Hekim tarafından ilaç reçete edilmişse düzenli olarak kullanılmalıdır.
