Hastalarımızdan aldığımız soruların başında ‘ Diş Sızlaması Neden Oluşur? Nasıl Geçer? ‘ soruları gelmektedir. Diş sızlaması olarak ifade ettiğimiz durum dişlerimizdeki hassasiyetin artmasıdır. Bu hassasiyet, insanların yaklaşık %10-30’unu etkileyen yaygın bir ağız ağrısı durumudur. Diş sızlaması genellikle soğuk su içerken, dondurma yerken hassasiyet veya ağrı hissetmesi olarak ifade edilir. Ancak bazı durumlarda bu durum ciddi şekilde rahatsız edici hale gelebilir. Bu durumlarda dentin aşırı duyarlılığından söz edilir. Dentin dişlerimizin dışarıdan gördüğümüz en dış tabakası olan mine tabakasının altında bulunan yapıdır. Dentin yapısı içeriğinde çok sayıda kanal yapıları bulunduran bir tabakadır.
Toplumumuzda da çok sayıda kişiyi rahatsız eden bir sorun olan dentin aşırı duyarlılığı, genellikle soğuk bir his sonrası kısa, keskin bir ağrı reaksiyonu ile karakterizedir. Eğer bir dış etki, dentin kanalcıklarında hızlı veya ters sıvı akışına neden olursa kısa süreli ağrı hissederiz. Oluşan kısa ve keskin ağrı uzun süre devam etmemesine rağmen yaşam kalitemizi düşürücü rol oynayabilir. Uyaranın türü diş sızlamasının şiddetinin değiştirir. Soğuk bir uyaran sıcağa göre daha hızlı ve keskin bir ağrıya sebep olur. Çünkü soğuk uyaran dentin kanalcıklarındaki sıvı akışının dışarıya doğru olmasına yol açarken sıcak uyaran sıvının içeri doğru akmasına sebep olur. Farklı koşullarda da benzer semptomlarla karşılaşabildiğimiz için diş sızlaması teşhisini, diğer olasılıklar ortadan kaldırıldıktan sonra koymalıyız. Uygulanacak tedavinin ana prensibi içinde sıvı akışı olan dentin kanalcıklarının açık uçlarını tıkamaktır. Böylece dış faktörlerden etkilenmemesini sağlanır.
Diş Sızlamasının Nedenleri Nelerdir?
– Çeşitli nedenlerle diş mine yüzeyinin aşınması sonucu dentin tabakasının açığa çıkması (diş sıkma, sert fırça ile agresif diş fırçalama, fazla asitli yiyecek tüketimi vb.)
– Diş etinin çekilmesi sonucu kök yüzeyinin açığa çıkması
– Derin çürüklerin tedavisinden sonra (8 haftaya kadar devam edebilen geçici bir hassasiyet oluşabilir.)
Diş Sızlaması Muayenesi Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekilenler Nelerdir?
Hasta soğuk yiyecek içeceklerin kısa süreli ve irkiltici bir ağrıya neden olduğunu söyler. Eğer ağrı sıcak bir etken sonucunda oluşuyorsa bu ağrı daha uzun süreli ve zonklayıcı tiptedir. Sıcak ağrısı sadece diş hassasiyeti ile açıklanmaz. Sıcak ağrısı hisseden hastalara kanal tedavisi uygulaması gerekebilir. Aynı zamanda diş hassasiyetinde hasta ağızdan solunum yaptığında da kısa süreli ağrı hissedebilir. Daha seyrek olarak da kişi tatlı yiyecek ve içecekler sonucu hassasiyet hissedilebilir.
Diş Sızlamasının Tedavisi Nedir?
Öncelikle diş hassasiyetinin oluşmasına sebebiyet veren ana etken bulunmalıdır. Örneğin diş minesinde aşınma varsa aşınan bölgeler dolgu uygulamalarıyla veya aşınma miktarına bağlı olarak bazen de dişe kaplama yapılarak hassasiyet engellenir. Başka bir örnekte diş eti çekilmesine bağlı olarak hassasiyet oluşmuşsa bazı durumlarda dişin açığa çıkan kök yüzeyine dolgu uygulayarak veya alan büyükse diş eti cerrahisi uygulanarak açığa çıkan kök yüzeyi normal konuma getirilip hassasiyet engellenmiş olur. Kimi durumlarda ise diş hekimi tarafından yapılan muayene sonucu bazı önerilerde bulunulur. Bunlar; hastaya özel diş macunu, diş fırçası veya gargaradır. Böylece hastanın yaşam konforunun yükseltilmesi amaçlanır.
