Özellikle kış aylarında hastalarımızdan en çok aldığımız sorulardan biri: ‘Soğuk Havalarda Diş Sızlaması Neden Olur? Çözümü Var Mıdır? sorularıdır. Bu sorunuzun cevabını bulabilmeniz için faydalı bilgileri sizler için derledik.
Diş Sızlaması Neden Olur?
Dişler mine, dentin, sement denilen üç adet sert dokudan oluşur. Mine dişin koruyucu, sert yapısını oluşturur. Kendi kendini yenileyebilen bir yapı değildir. Dentin dokusu ise kanallı bir yapıya sahip içinde dentin sıvısını barındırıan mine ve sement tarafından çevrelenen yapıdır. Çeşitli sebepler dişlerin üzerindeki koruyucu tabaka olan mine dokusunun yok olmasına neden olur. Dişin koruyucu katmanı olan mine dokusu kaybedildiğinde açığa kanallı yapı olan dentin dokusu çıkar ve kanallar içerisinde bulunan sıvı basınç değişimi sebebiyle uyarılabilir hale gelir. Bu da diş sızlamasına sebep olur. Peki, bu koruyucu katman olan mine dokusu hangi durumlarda kaybolur?
Diş eti çekilmesi kök yüzeyinin açığa çıkmasına sebep olur. Dişin kök yüzeyinde koruyucu mine tabakası bulunmamaktadır. Bu durum soğukta dişlerin sızlamasına sebep olur. Bakteri plaklarının sebep olduğu diş taşları da dişlerin yüzeylerinde birikerek dişeti çekilmesine neden olur ve dişlerin kök yüzeylerini açığa çıkartır.
Dişlerin bastırılarak fırçalanması koruyucu mine tabakasının aşınarak yok olmasına sebep olur. Diş gıcırdatma dişlerin hem boyun bölgelerinde hem çiğneme yüzeylerinde mine dokusunun aşınarak kaybolmasına neden olur.
Çürük dişlerde, çürük sinir dokusuna yaklaştıkça sızlama miktarı ve sıklığı artmaktadır. Kırık dişlerde, mine dokusu kaybolduğu için açığa çıkan dentin dokusu özellikle soğukta sızlamaya neden olur.
Asitli yiyecek ve içeceklerin tüketim sıklığı dişlerde erozyon denilen diş aşınmasına sebep olur. Bazen mide rahatsızlıkları (reflü gibi) ve blumia gibi hastalıklar mide asidini ağız ortamına taşır ve bu durum da dişlerde erozyona sebep olur. Erozyon dişin koruyucu mine tabakasında erimeye neden olur, açığa dentin dokusu çıkar ve bu da dişlerde sızlamaya neden olur.
Soğuk Havada Diş Sızlaması Neden Olur?
Koruyucu mine tabakasını kaybetmiş dişlerde, soğuk ortamın dişlerde yarattığı sızlama dentinin kanallı yapısı ile ilişkilidir. Dentin, içinde sinir hücresi veya sinir uzantısı barındırmaz ancak içindeki dentin kanalları nedeniyle hassas bir dokudur. Dentin kanallarında bulunan sıvı hidrostatik basınca neden olabilecek etmenlerle karşılaştığında sızlama tarzında, keskin ve güçlü bir ağrı oluşur. Bazen kişi soğuk- sıcak hassasiyetini bir olarak kabul eder. Fakat sıcak hassasiyeti diş sinirlerinde geri dönülmez bir hasar olduğuna işaret eder. Diş sıcak bir etkenle karşılaştığında geçesi uzun süren ve zonklayan tarzda bir ağrıyla karşılaşır. Bu durumda çözüm, o dişe kanal tedavisi yapmaktır.
Diş Sızlamasının Çözümü Var Mıdır?
Diş sızlaması tedavisinde etkene yönelik bir tedavi planı çizmek gerekir. Yazının başında da değindiğimiz gibi diş sızlaması pek çok faktörden dolayı oluyor olabilir. Örneğin, diş gıcırdatmaya bağlı aşınmalarda, aşınmanın boyutuna da bağlı olarak dişlerin boyun bölgesinde kaybolan mine dokusu dolgular ile restore edilebilir. Fakat asıl sorun olan diş sıkma ve gıcırdatmanın da tedavi edilmesi gerekir. Aksi halde aşınma devam eder. Diş sıkma ve gıcırdatmanın, masseter kaslarına yapılan botoks enjeksiyonu ve gece plağı ile önüne geçilebilir. Aşınmanın sebebi bastırarak fırçalamaysa, basınç sensörlü elektrikli fırçalar kullanılması gerekir. Dişeti çekilmesine bağlı kök yüzeyi açığa çıkar. Bu da dişte sızlamaya neden olur.
Dişeti çekilmesinin tipine göre ufak cerrahi işlemler ile dişeti dokusu tekrar o bölgeye kazandırılabilir. Diş çürüğüne bağlı mine dokusunun zarar gördüğü durumlarda dentin dokusu açığa çıkar. Dentin dokusu kanallı bir yapıda olduğu için kanallar içindeki sıvı başınç değişimi dişlerde sızlamaya sebep olur. Çürüğün boyutuna bağlı olarak defekt, standart dolgularla veya porselen dolgularla (inley-onley) restore edilebilir. Yapılan tedavilerden sonra diş sızlamasının minimuma indirmek için özel diş macunu, diş ipi, gargara kullanılabilir. Şikayetinize yönelik gargara, diş macunu ve fırçayı hekiminiz size özel önerecektir. Biriken bakteri plaklarının meydana getirdiği diştaşları da diş sızlamasına neden olabilir. Günlük temizlik diştaşı birikimine engel olmaz. Yıllık düzenli diş hekimi ziyareti ile yapılan profesyonel temizlik ile bu durumun önüne geçilebilmektedir. Dişetlerinin altında biriken diştaşları gözle görülür olmamakla birlikte dişetlerinin koruyucu özelliğini de ortadan kaldırıp diş sızlamasına sebep olmaktadır.
Siz de diş sızlamasının günlük yaşantınızı etkilemesinden rahatsızsanız randevu için hemen bize ulaşın.
